Haber: Çınar TÜRKMEN
Haber için TIKLAYIN
2022 yılında Lüleburgaz’da İstanbul Caddesi Batu Pasajı’nda profesyonel apartman ve site yönetimi alanında faaliyet göstermeye başlayan Yaşam Profesyonel Yönetim ve Sosyal Hizmetler firması kurucu Emrah Kutlu, son dönemde Türkiye’nin birçok il ve ilçesinde gündeme gelen fahiş aidat, apartmanlarda bulunan ortak alanlar, site yönetimi ile ilgili yaşanan sorunlarla ilgili bilgilendirmede bulundu.
Öncelikle Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar dileklerini ileten Kutlu, Yaşam Profesyonel’in, 2012 yılında İstanbul’da faal olan yönetim sektörünün yakın takipleri sonrasında 2022 yılında Lüleburgaz’da ofisini kurarak bölgeye hizmet vermeye başladığını, 2022 yılı öncesinde İstanbul bölgesinde bulunan yönetim firmaları ile ortak çalışmalar yaptığını, şu an Lüleburgaz ve çevresi başta olmak üzere, Edirne, Tekirdağ ve İstanbul Avrupa yakasına kadar uzanan bir hizmet ağı bulunduğunu söyledi.
Yaşam Profesyonel’in aynı zamanda 2022 yılında Kentsel Tesis Yönetim Derneği (TRKTYD) bünyesinde Kırklareli ve Tekirdağ il yöneticiliğine atandığını kaydeden Kutlu, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un da katıldığı Aralık 2022’de düzenlenen Türkiye Kentsel Tesis Yöneticileri Zirvesinde il temsilcisi mazbatasını aldığını, TRKTYD bünyesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulmak üzere yapılan birçok çalıştay da yer aldığını ve Trakya bölgesindeki tek TRKTYD il temsilcisi olduğunu belirtti.
“FAHİŞ AİDATIN SEBEBİ TAKİP EDİLMEYEN TİCARİ OLUŞUMLAR”
Bölgede apartman ve site yönetim süreçlerini tamamen hizmet olarak karşılayabildikleri gibi danışmanlık hizmeti de verdikleri kaydeden Kutlu, son dönemde sıklıkla gündeme gelen fahiş apartman ve site aidatları ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Kutlu; “Büyük illerimizde özellikle toplu yapılar daha fazla bağımsız bölüme sahiptir. Söz konusu haberlerde dikkat ederseniz bu tarz toplu yapılar habere hedef alınmıştır. Maalesef bunun başlıca sebebi maliklerin genel kurullara katılmayıp, alınan kararlarda oy haklarını kullanmamalarıdır. Diğer bir sebebi de bu haberlere sebep olan ve vatandaşımızın emek vererek kazandığı parayı kolay yoldan hiç eden başta mafyatik grupların site yönetimlerine yerleştirilmesi, müteahhit firmaların site yönetimlerini hizmet vermek yerine düzenli gelir kapısı gibi görmesi üzerine kurdukları iştiraklere teslim edilmesi, toplu yapılarda bazı maliklerin veya sahibi olduğu bağımsız bölüm sayısı olarak oy üstünlüğü olan kişilerin de yöneticiliği yine geliri kapısı gibi görmesi, toplu yapı yönetmeyi sadece aidat toplayıp giderleri karşılamak gibi gören bilinçsiz kişilerin doğru işletme bütçeleri oluşturamaması ve bilgi sahibi olsun olmasın sadece vergi levhası alarak apartman ve site yönetimi yapmak üzere sektöre giren sektör paydaşlarımızın sebep olduğu amatör, profesyonel olmayan, takip edilmeyen “Yönetim Firması” adını kullanan ticari oluşumlardır” dedi.
“MÜDÜRLÜK KURULMASI BİRÇOK SORUNU ÇÖZECEKTİR”
2023 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü bünyesinde Kat Mülkiyeti Kanunu’na tabi site yönetim hizmeti veren şirketlerle ilgili mevzuat çalışmaları yürütmek üzere yeni birim oluşturulmasının sevindirici olduğunu belirten Kutlu; “Söz konusu müdürlüğün kurulmasında emeği geçen başta Sayın Bakanımız Murat Kurum’a, akabinde İl yöneticiliğini yaptığımız TRKTYD Yönetim kurulu ve Genel kurulu üyelerine teşekkür ederim. Bu müdürlüğün kurulması ile birlikte aslında birçok sorunu çözebileceğimize inanıyorum. Şöyle ki hızlı şekilde Kat Mülkiyet Kanunu içerisinde bağlayıcı birkaç yeni madde ile hem vatandaşlarımızı doğru noktalara yönlendirmeli, hem de akreditasyon (kimliklendirme) başlatılması gerekmektedir. Daha sonra DERBİS benzeri bir sistem kurgulanarak tüm yapı denetlenmeye ve takibe başlanabilir. Biz TRKTYD üyeleri olarak birçok çalışmayı yapmış ve halen de geliştirmeye devam etmekteyiz. İlerleyen günlerde Sayın Bakanımızın da destekleri ile birçok konu eminiz ki gündeme alınarak çözülecektir” ifadelerini kullandı.
ÇATI AKARSA HASARI KİM ÖDER?
Vatandaşların sıklıkla sorduğu, apartman veya sitelerde yaşayanların çatı, bodrum gibi alanlarda hasar oluşması durumunda nasıl bir yol izlemeleri gerektiği konusunda bilgi veren Kutlu; “Öncelikle en çok karşılaşılan örneği ele alarak cevap verelim. Çatıların akması durumunda söz konusu hasarın ödemesini kimler yapmalı? KMK bu konuyu şu şekilde ele almıştır; ‘Çatı, teras gibi alanlar 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunun 4. Maddesi gereğince “Ortak Alan” dahilinde olup, yine aynı kanunun 19. Maddesi ve 20. Maddesi gereğince Kat malikleri, ana gayrimenkulün bakımına ve mimarı durumu ile güzelliğini ve sağlamlığını titizlikle korumaya mecburdurlar. Bununla birlikte tüm Kat Malikleri arsa payları oranında Ana Gayrimenkulün ‘Ortak Alan’larında oluşan giderlerden sorumludurlar.’ Anlaşılacağı üzere oturduğunuz binanın kaçıncı katında olursanız olun, KMK yapıyı bir bütün olarak el almış ve ortaya çıkan masrafı da kat maliklerini ödemekle mükellef tutmuştur” diye konuştu.
ZEMİN KATTA OTURAN ASANSÖR MASRAFINA KARIŞIR MI?
Yine, zemin katta oturan bir bina sakininin asansör bakım veya onarım giderlerine katılmak zorunda olup olmadığına ilişkin bilgi veren Kutlu; “Evet, ödemek zorundalar. Yine KMK 20. Madde şöyle der; “Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.” Anlaşılacağı üzere kullanımdan vazgeçseniz bile ortak giderlere diğer malik ya da sakinler gibi katılmak zorundasınız. Tabii biz profesyonel yönetim firmaları bu tip durumlarda adil olunması için kat malikleri genel kurulunda bunun şerefiye payını da göz önüne alarak işletme bütçesi oluşturmaya dikkat etmekteyiz” ifadelerini kullandı.
Asansör için ödeme yapmamanın bir yolu olup olmadığına ilişkin Kutlu; “Asansör bakım ve onarım bedellerinden muaf tutulmanın yasal bir yolu yok. Fakat usule uygun yolları tabii ki vardır. Bu da profesyonel yönetimlerin bilgisi dahilinde doğru şekilde ele alınmalı ve kat malikleri kuruluna doğru yönlendirme yapılmalıdır.
YÖNETİM AİDATLARI İSTEDİĞİ GİBİ BELİRLEYEBİLİR Mİ?
Son dönemin en çok gündeme gelen konularından aidat krizine ilişkin konuşan Kutlu, yönetimlerin aidatları istediği gibi belirleyemeyeceğine dikkat çekerek; “Asla hiçbir yönetim aidatı kafasına göre belirleyemez. Aidatın yeniden belirlenmesi ya da aidatın yetmemesi durumunda avans toplanması için uygulanması gereken süreçler bellidir ve kanun bu konuyu ele almıştır. Eğer gelir gideri karşılamıyor ise aidat artışı yapmanın usule uygun doğru yolu vardır ve yöneticiler bu yolu seçerek aidat artırımı yapabilirler. Yine burada Genel Kurulda yöneticiye verilen yetkiler de bağlayıcıdır” dedi.
SİTE VEYA APARTMAN YÖNETİMİNDEKİ KİŞİLER ÜCRET ALABİLİR Mİ?
Kutlu, site veya apartman yönetimindeki kişilerin ücret alıp alamayacaklarına dair soruya da; “Öncelikle 634 sayılı Kanun’da yer alan şu temel bilginin bilinmesi gerekir: Yönetici, yönetim planında veya kendisiyle yapılan sözleşmede bir ücret tayin edilmemiş olsa bile, kat maliklerinden uygun bir ücret isteyebilir. Huzur hakkı diye de bilinen bazı muafiyetler (aidat ödememe vb.) de söz konusu olabilir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken 3 ayrı husus vardır. Bunlar 634 sayılı Kat Mülkiyet Kanunu, Yönetim planı ve Kat malikleri genel kuruludur. KMK bu durumu 40. maddede şu şekilde ele almıştır; “Kat malikleri kurulu, kat malikleri arasından atanmış yöneticinin normal yönetim giderlerine katılıp katılmayacağı, katılacaksa, ne oranda katılacağını kararlaştırır. Bu yolda, bir karar alınmamış ise, yönetici yönetim süresince kendisine düşen normal yönetim giderlerinin yarısına katılmaz.’ Bunun anlamı şudur: Kat malikleri kurulu toplanıp yöneticinin normal yönetim giderlerine hiç katılmamasına karar verebilir. Ya da üçte ikisine veya başka bir oranda katılmamasına karar verebilir. Hatta bunların aksine, yöneticinin de diğer herkes gibi aidat ödemesine karar verebilir. Bu kararlar için klasik çoğunluk, yani katılanların yarısından bir fazlasının oyu yeterli olacaktır. Ancak kat malikleri kurulu hiçbir karar almazsa, bu defa şu kural devreye girer: Yönetici, normal yönetim giderlerinin yarısından muaf olur”